Sürekli çaba sarf etmek zor bir iştir. İnsan, bir çabayı uzun süre sarf etmeye ancak ihtiyaç halinde mecbur olur.
Fakat bilmez ki her işte, az çok yorucu bir gayret sarf etmek lazımdır. Hiçbir sevinç zahmetsiz elde edilemez. Her saadet bir enerji gerektirir. Bir kitap okumak, bir müzeyi gezmek, ormanda bir gezinti yapmak...
Gayretin dağılmasının en büyük mahsuru; hiçbir düşüncenin tamamlanmasına vakit kalmamasıdır. Denilebilir ki bazı fikirler ve bazı hisler gelip geçici yolcuların bir otelde yerleşmeleri gibi bir müddet sonra unutacağımız yabancılar gibidir ve öyle de kalırlar.
Aslında, kişisel gayretin zor olması onun düzenlilik ve tutarlılık gerektirmesindendir.
Kendi kıymetimizin ancak irademizle ölçüleceğini his ve takdir ediyoruz.
Başkalarının irademiz hakkındaki bütün şüpheleri bizi müthiş surette rencide etmez mi? Çalışma kuvvetimizi inkar etmek bizi korkaklık ve zayıflık ile itham etmek değil midir? Bir işte gayret ve sebat etmek hususunda bizi kabiliyetsiz zannetmek, bizi düzelmesi mümkün olmayan basit bir adammışız gibi bir nazarla ele almak değil midir? Görülüyor ki herkes iradenin lüzum ve önemini takdir ediyor. Kitabımız karasız ve ham arzulu bir gençte çalışmak arzusunun evvela kesin, şiddetli ve devamlı bir karar, daha sonra kuvvetli bir alışkanlık haline takviyesi için uygulayacağı yolların incelenmesinden ibarettir.
O halde takip edilecek gaye; yoğun ve devamlı dikkat gayretini elde etmekten ibarettir. Gençleri her gün bu türden zor ve devamlı bir gayreti, yüksek bir cesaretle tekrar etmeye alıştırmaktır.
Böyle olduğu taktirde fikirler yavaş yavaş ve devamlı bir biçimde artan tesirleriyle ilişki dairelerini genişletmiş olurlar.
Derler ki her keşif bir iradenin mahsulüdür.
İşte size bir misal; Newton yerçekimi kanununu keşfetmek için mütemadiyen büyük bir gayret sarf ederek aynı şeyi düşünüyordu. Eğer dehanın uzun bir sabırdan ibaret olduğu hakkında şüphesi olan varsa Darwin'in itiraflarını dinlesin.
O diyor ki: ''Okuma ve düşünme konusu olarak gördüğüm şeyler üzerinde beni doğrudan doğruya düşündüren şeylerden başkasını seçmezdim. Eminim ki ilimdeki bütün başarılarımı temin eden bu disiplindir.'' Onun oğlu ''Babam'' diyor, ''bir mevzuyu bütün bir sene zarfında gözünden kaybetmemek kuvvetine sahipti.''
Zihni faaliyet için takip edilecek gaye; iradi dikkat gayretinden ibarettir.
Fikirlerimiz, duygusal hallerimiz, hareketlerimiz.
Tembelliğe, basit ve manasız zevklerimize karşı mücadele etmek toprak bir kabın demir bir kaba çarpmasına benzer.
Artık iyice anlaşıldı ki zeka, tek başına hiç bir kuvvete sahip değildir.
Mösyö Ribot bariz örneklerle gösterdi ki hisleri takip eden neşe ve sevinç olmayınca, fikir kuru ve soğuk kaldıkça zeki bir adam bir imza atmak için bile elini hareket ettirmekten acizdir. Aslında hissediyoruz ki fikir yalnız kalırsa çok kuvvetli değildir.
Bir şeyi okurken kelimeler yüksek sesle telaffuz edilebilir.
Yeni bir hedefin, hareket noktamız olmasını ve zihinde zaferini temin etmek istediğimiz bir fikre bu suretle onu (zaferi) zorla ipnoze edebiliriz.
Misal yüksek sesle konuşur ve fikrimizi yazarız!
Çünkü kelimeyi işitmeksizin telafuz etmek zordur.
Fikirlerimiz üzerinde büyük bir kuvvete sahibiz. Fakat yazık ki tembelliğe ve şehvetimize karşı fikirlerimizin kuvveti hemen hemen ikinci derecededir.
Bir karar verince onu farklı fikirler arasından bizzat seçtiğimizi zannederiz. Fakat maalesef onlar hemen daima kendimiz tarafından değil, belki kendi kendine verilmişlerdir.
Kuvvetli bir hassasiyet insanın kendi nefsine karşı kuvvetli bir hakimiyet icra etmesine hizmet eden bir şart ve vasıtadır. Fakat bunu yapabilmek için bu hassasiyet eğitilmeye muhtaçtır.
Tarih ve tecrübe gösteriyor ki bu vadide idare edilen en ziyade hırslı karakterler kendi vazife hislerinde en ziyade sebat ve ciddiyet gösteriyorlar.
Gerçekten nefse hakimiyet bir hile ve bir tuzaktır.
''Yevmin cedit, rızkın cedit''
Eskiden yaygın olan bir deyim. Yeni gün yeni rızık anlamına gelir.
Kendi serbestliğini kazanmak için hiçbir çaba sarf etmeyenlere tavsiye edilmesi uygun olan kural kesinlikle zaruri bir kural değildir. Herkes böyle bir kural veya kanunu kendinde yapmaya muvaffak olabilir.
Gerçekten bugün sahip olmadığımız irade hakimiyetini kazanmamıza ''zaman'' hizmet eder.
Kendi kendimizi eğitmek işi en makbul olanıdır. Fakat bu iş gayet zor ve karmaşıktır. Evvela kendi ruhi hallerimiz hakkında derin bir bilgiyi ve onun kaynaklarını öğrenmeye zorunlu kılar.
Bu fikre karşı daha önce var olan hislerden bir dayanak bulmak gerekecektir.
İradenin tembelliğe ve atalete karşı koyması için onun dayanmasına yarayan bütün doğal kuvvetleri bir şebeke halinde toplamak hiç faydasız değildir. Uzun emekler ve bütün kalbi bağlılıklarla vücuda gelen bu kitap için sarf edilen uzun ve usanç veren çaba serisinde enerjinin dayandığı şeyin ne olduğu tetkik edilirse belirli bir maksat ve gayeye yönelik hislerin birlik halinde bir kuvveti olduğu görülür. İşin çok yüksek bir derecede verdiği enerji hissi, yüksek bir gayenin tekibinden dolayı üstünlük duygusu, faydalı ve verimli bir surette idare edilen bir faaliyetin verdiği maddi bir ferah...
Hiçbir tembel yoktur ki hiçbir iş yapmamanın çok yüksek sebeplerini arz etmesin ve kendisini çalışmaya teşvik eden bir kimsee kuvvetli cevaplar vermemiş olsun!
Bir kaç günden beri bizi rahatsız eden bu işten büyük cesaretle hemen yakamızı kurtaralım.
Keza çabuk iş başına!!!
Bir an hayatını düzenleyen ve bu sayede istikbali şimdiden görenler çok azdırlar. Bir çok insanlar algıların düzensiz istilasına kendilerini kaptırırlar.
Başarının sırrı: maksat ve gayemiz için faydalı olan her şeyden istifade etmektir.
Hayatta ve siyasette olduğu gibi başarılar da çabaların aynı istikamete doğru devam etmesiyle elde edilebilir. Bir istikamete yönelen bir faaliyet ise derin bir tefekkürü gerektirir.
Kitap çoğu eski Türkçe ile yazılmış kelimelerden oluşuyor. 69 sayfa olmasına rağmen 3 günde bitirdim :) Genel olarak kitaptan anladığım ve anlatmak istenen bir şeyi yapmak istiyorsan o şey ile ilgili duygularımızı güçlü nedenlere bağlamak o zaman irademizi geliştirebiliriz.
Okunması gereken bir kitap...
